Nieuw hart voor Woldendorp

Door de sloop van een naoorlogse kerk op de oude wierde, ontstond in Woldendorp een dorpsinitiatief om het vrijgekomen terrein een nieuwe betekenisvolle inrichting te geven, geschikt voor jong en oud. Het programma van eisen en het resulterende ontwerp is in samenspraak met de klankbordgroep, omwonenden en de gemeente Delfzijl tot stand gekomen. Het park is in 2021 geopend.

Het plangebied was oorspronkelijk beperkt tot de cirkelvormige ruimte van de oude wierde waarop de kerk stond. Tijdens het ontwerpproces bleek dat een goede samenhangende herinrichting alleen bereikt kon worden door het bestaande langgerekte parkje aan de zuidzijde bij de planvorming te betrekken.

Het ontwerp bestaat uit twee langgerekte zones die beiden als twee handen om een centraal hart grijpen. Dit is het hart van Woldendorp. De structuur van het plan komt voort uit de wens voor het aanbrengen van twee soorten routes door het nieuwe park. Aan de ene kant een korte, functionele route voor doorgaande passanten, te voet of op de fiets. En anderzijds een avontuurlijke, groene route voor bezoekers die ‘lös van tied’ willen doorbrengen in het park.

De twee zones waarin deze routes lopen zijn op verschillende wijze vormgegeven. De zone met de functionele route kent een eenvoudige aankleding van gras met een vloeiend pad van klinkers, omzoomd met hagen. Deze zone fungeert vooral als doorgangsroute voor fietsers en wandelaars, en is tevens een plek waar honden kunnen worden uitgelaten. Een lage heg scheidt de twee zones. De andere zone kent een attractieve route voor wandelaars door middel van pad dat grillig tussen borders van siergrassen en bodembedekkers door loopt. Deze route voert de wandelaar naar het plein of eromheen.

Het centrale plein is een diamantvormige vlak dat voor verschillende activiteiten bedoeld is. De maat van het plein maakt het geschikt voor de grotere dorpsactiviteiten, zoals de jaarmarkt en muziekoptredens. Het plein is voorzien van rood gebakken klinkers. Aan de randen zijn motieven opgenomen van blauwe klinkers die verwijzen naar het klotsende water van de zee tegen de wierde.

Op het plein is een podium van prefab betonnen platen in het plan opgenomen die op zomerse dagen kan worden voorzien van een tijdelijke luifel. Op het podium is een eenvoudige ruimtelijke structuur van zware hergebruikte gebinten geplaatst die bekleed kan worden met zeildoek als beschutting tegen wind en regen tijdens optredens. Op en naast het podium zijn als strooigoed betonnen blokken geplaatst. Samen met enkele grote boomstammen vormen dit elementen voor kinderen om te klauteren en ravotten. In de zomermaanden kunnen kinderen met een handpomp water uit een geslagen bron naar boven pompen om een fontein te voeden voor vertier en verkoeling. De inrichting in dit gebied is aangevuld met een paar zitbanken nabij twee valse Christusbomen die in de lente of herfst bijzondere kleuren vertonen.

Een bijzonder element aan de rand van het plein wordt gevormd door een klein Cor-Ten stalen torentje dat is ontworpen als zitmeubel voor kinderen. Dit torentje is een verwijzing naar het witte torentje dat ooit op het schip van de verdwenen kerk stond. Het andere bijzondere meubel is de stalen basketbal-zuil die tevens een voetbaldoel is.

In het park is een beweegroute aangelegd voor senioren. Deze route leidt langs diverse plekken waar eenvoudige oefeningen gedaan kunnen worden die vooral geschikt zijn voor ouderen.

In het plan zijn de bestaande bomen zoveel mogelijk opgenomen in het plan. Een met zwarte houten delen beklede berging is geplaatst naast de brandweerkazerne. Daarnaast is de relatie tussen de Steunstee van de Gemeente en het plein verbeterd door een terras aan te brengen bij de openslaande deuren van de Steunstee. Bij dit terras is een bord geplaatst die bezoekers informatie verschaft over de geschiedenis van de plek.

De herinrichting van het nieuwe hart van Woldendorp kent veel ingrediënten die het verblijven, het bewegen en het ontmoeten voor jong en oud stimuleren en prettiger maken. De plek van de oude wierde is een nieuw leven ingeblazen, waarbij de geschiedenis van de plek niet is vergeten.

Aanleiding, proces en samenwerking

In tegenstelling tot de meeste dorpen heeft Woldendorp geen dorpshuis. Natuurlijk zijn er de nodige belangengroepen en commissies in Woldendorp, maar die komen samen en vergaderen op wisselende locaties, zoals het café, het ijsbaangebouw of de Steunstee.

De Steunstee van de Gemeente is in 2010 ondergebracht aan de achterzijde van de supermarkt, aan de zijde van de kerk op de wierde. De kerk werd in die jaren gebruikt voor muziekvoorstellingen en als aula. Deze plek vormde hierdoor het centrum van Woldendorp.

De sloop van de kerk in 2019 bleek onafwendbaar vanwege aardbevingsschade. Dit werd door veel inwoners als een verlies ervaren. Vanuit het dorp bleek er behoefte om de vrijgekomen plek een nieuwe centrale betekenis te geven, door het een bestemming te geven als multifunctioneel park. Om handen en voeten te geven aan de herinrichting is de Klankbordgroep Woldendorp in het leven geroepen, een werkgroep met vrijwilligers uit het dorp. De Dorpscoördinator van de Gemeente is van meet af aan onderdeel geworden van de overlegstructuur, niet in de laatste plaats doordat de Gemeente eigenaar is van het gebied.

De klankbordgroep is begonnen met het houden van een uitgebreide enquête onder de dorpsbewoners om het draagvlak te peilen voor het initiatief en input te vergaren voor de inrichting van het park. De uitslag van de enquête is gebruikt om een Programma van Eisen te formuleren. Vervolgens is opdracht gegeven aan een architect om een plan te bedenken in samenspraak met het dorp en de gemeente Delfzijl.

Er is een lange reeks aan overlegsessies geweest waar steevast de leden van de Klankbordgroep, een afvaardiging van omwonenden en Dorpsbelangen, de gemeente en nieuwsgierige dorpsgenoten bij aanwezig waren. Participatie en dialoog stonden centraal tijdens de bijeenkomsten. Ze hebben geleid tot twee ontwerprichtingen, waaruit een keuze is gemaakt door de betrokkenen. Het voorlopig ontwerp is hierna verder ontwikkeld en centraal gepresenteerd aan het dorp.

Het draagvlak voor het plan bleek groot. Het verwerven van fondsen en subsidies kon beginnen. Ook bij deze fase vormde de Klankbordgroep de trekker van het project. Stapeling van fondsen was noodzakelijk om het plan haalbaar te krijgen. Ongeveer een jaar bleek nodig om groen licht te krijgen voor het plan. Ondertussen zijn met de gemeente afspraken gemaakt over het beheer van het park.

De uitvoering is gedaan door een hovenier uit de regio. De stalen meubels zijn gemaakt en geplaatst door een lokale ondernemer.