Kindcentrum Zuiderkroon

In februari 2022 vond de eindoplevering plaats van het door De Zwarte Hond ontworpen nieuwe Kindcentrum De Zuiderkroon. Het Kindcentrum is gebouwd in het kader van het scholenprogramma Midden-Groningen. Dit regionale programma kwam in 2014 tot stand naar aanleiding van de Huizinge aardbeving die de structurele tekortkomingen van schoolgebouwen in de regio blootstelde. Al voor de beving stonden veel schoolgebouwen in de provincie Groningen op de lijst voor renovatie, sloop of nieuwbouw. Sommige gemeenten kampten met krimp, waardoor fusies en functiecombinaties nodig waren. Ook moesten scholen verduurzaamd worden en aangepast aan nieuwe kwaliteitseisen en onderwijsvormen.

Om dit multifunctionele scholengebouw tot stand te laten komen, is er eerst een plan van aanpak gemaakt. Dit plan werd gezamenlijk aangeleverd door de nieuwe, jonge schooldirecteuren van SBO de Sterren (speciaal onderwijs) en Het Noorderlicht (gefuseerde basisschool). Ze waren ontzettend gemotiveerd om samen met de ontwerpers een mooi en sober, maar toch warm ontwerp neer te zetten. Hierbij is ook uitdrukkelijk rekening gehouden met het limiteren van de prikkels die kinderen in het schoolgebouw ervaren. Zo is er bijvoorbeeld nauwe aandacht besteed aan de akoestiek van het gebouw. Ook werken binnen de schaal van het kind was een belangrijk raakpunt tussen ontwerper en opdrachtgever. De samenwerking verliep vlot en beslissingen zijn steeds gezamenlijk genomen door opties en keuzes zo veel mogelijk voor te leggen aan de opdrachtgevers.

Deze samenwerking is bijzonder, omdat een reguliere basisschool zich vermengt met een school voor speciaal basisonderwijs. Het uitgangspunt was om veilige en toekomstbestendige onderwijsvoorzieningen in een gebied te realiseren dat te maken heeft met aardbevingen en krimp. Het Kindcentrum ligt aan de rand van het lommerrijke stadsdorp Woldwijck en sluit aan op het groene karakter van deze omgeving. Met een zicht op de aangrenzende landerijen heeft het gebouw een bijzondere uitstraling. Het geeft ook een impuls aan de leefbaarheid van de wijk want het is zowel mooi en comfortabel als makkelijk te bereiken en zorgt ervoor dat kinderen in hun eigen wijk naar school kunnen.

In het ontwerp staan inclusiviteit en multifunctionaliteit centraal. Kindcentrum De Zuiderkroon verbindt een openbare gefuseerde basisschool met een basisschool voor speciaal onderwijs. Ook is er een kinderdagverblijf inbegrepen. Alle ruimtes worden met een centraal hart verbonden, waar het licht rijkelijk binnenvalt doormiddel van daklichten. De 450 leerlingen krijgen les in hoge, lichte klaslokalen en hebben een eigen keuken voor praktijk onderwijs. Daarnaast hebben ze toegang tot een technieklokaal en twee geschakelde, hypermoderne gymzalen.

Een belangrijke ontwerpopgave was om het grote programma van ca 5.100 m², zodanig op de locatie te modelleren dat het aantrekkelijk en kleiner wordt ervaren. Doordat het bouwvolume vertrapt in de hoogte en verspringt in lengte en breedte, sluit het beter aan op het belevingsniveau van een kind. Hierdoor ontstaan in en om het gebouw allerlei plekken, hoeken en ruimtes waar leerlingen kunnen samenkomen.

De verdiepingen zijn afleesbaar gemaakt. De onderste laag heeft een betonnen afwerking en maakt de structuur afleesbaar. Het geeft Het gebouw daarmee een robuust karakter. De bovenste laag is afgewerkt met handgemaakte tegels die in samenwerking met Koninklijke Tichelaar zijn ontworpen. In de tegels zijn pigmenten van groen en blauw verwerkt. Doordat ze geglazuurd zijn reflecteren ze tevens de lucht en de bomen in de omgeving en levert deze combinatie van verschillende soorten groen een aantrekkelijk beeld in elk weertype.

Het gebouw bevindt zich in een lommerrijke omgeving aan de rand van de wijk Woldwijck. In het ontwerp van de binnenruimten is ook veel aandacht besteed aan de overgang tussen binnen en buiten. Door middel van grote glazen kozijnen met deuren is er veel contact met buiten. Een pergola vormt de overgang tussen de binnen en buiten zodat het onderwijs ook buiten gegeven kan worden.

Er is veel aandacht besteed aan een hoogwaardige akoestiek en afwerking binnen. Alle binnengevels, de trappen en de plafonds zijn uit materialen met een natuurlijke look en feel gemaakt. Er zijn veel verschillende plekken in het interieur ontworpen die aansluiten bij de schaal van het kind en de functionaliteit. Ruimtes verschillen van laag tot hoog en van smal tot breed.

Er is gekozen voor een generieke architectuur, strak en tegelijk warm, met veel hout en natuurlijke materialen. Door de variaties in ruimten, groen en licht beleven de kinderen de wereld om hen heen op verschillende manieren. Diezelfde kwaliteit is ook binnen toegepast, waarbij de trappen als meubels zijn uitgewerkt. Naast de overzichtelijke leerpleinen is er ook een trap gemaakt met zitjes. Alle toegepaste materialen kunnen tegen een stootje en gaan lang mee in het onderhoud.