Uitvoeringskantoor Staatsbosbeheer

Het ontwerp voor het nieuwe uitvoeringskantoor van Staatsbosbeheer op het terrein aan de Peebos in Opende kwam voort uit een gewonnen tender door de architectenbureaus De Deur in Huis en MNNR Architects. Staatsbosbeheer was de hoofdopdrachtgever, terwijl De Zijlen (met de reclassering) en het Theehuis van het Blotevoetenpad als mede-opdrachtgevers betrokken waren. Deze ongewone samenwerking had overlappende, maar ook tegenstrijdige belangen, wat het proces uitdagend maakte.

De drijvende kracht achter het project was Nico Boele, een bijna gepensioneerde boswachter, die als laatste wens een gemeenschappelijk gebouw wilde realiseren. Dit gebouw moest een ontmoetingsplaats worden voor de verschillende gebruikers van het terrein, met een gezamenlijke koffiepot als centraal punt. Na verschillende ontwerpvarianten werd gekozen voor drie losse gebouwen, met een centraal, natuurlijk ontmoetingsplein van keien uit de omgeving.

Voor de uitwerking van het plan werd Adviesburo Van der Plas ingeschakeld om het ontwerp technisch verantwoord te maken. Een bijkomend voordeel was dat Hollands hout uit kweekbossen van Staatsbosbeheer als materiaal voor de gevels werd gekozen. Bouwbedrijf Kolthof BV uit Stiens verzorgde de uitvoering.

Ontwerpconcept

Het ontwerp moest de verschillende functies van het terrein combineren zonder ze te laten botsen. In de oude situatie werden rustige momenten in het theehuis vaak verstoord door het geluid van hout kloven of het geluid van zakelijk verkeer. Het nieuwe ontwerp moest deze tegenstellingen verzoenen en tegelijkertijd de doelstellingen van Staatsbosbeheer op het gebied van natuurbehoud, cultuurhistorie, en recreatie versterken.

Het ontwerp maakt gebruik van de traditionele, ruimtelijke structuur van het erf, met schuurachtige volumes die het karakter van de plek versterken. De plattegrond biedt een slimme organisatie van de ruimte, waarbij het beheerkantoor wordt uitgebreid en met een nieuw volume de functies van De Zijlen worden ondergebracht. De nieuwbouw is zo ingepast dat het ensemble als geheel een rustige, evenwichtige indruk maakt, zonder dat er een massief, ongepast volume op het terrein ontstaat.

Op het voorerf staan de kantoren van Staatsbosbeheer en het nieuwe volume van De Zijlen, terwijl aan de andere kant het vergrote theehuis met de bijbehorende tuin ligt. Een nieuwe schuur van De Zijlen zorgt voor een overgang tussen voor- en achtererf, waarbij het geluid van de werkzaamheden beter wordt ingepast.

Volume en functionaliteit

De bestaande constructie van het beheerkantoor wordt behouden en verlengd met een stramien. Het nieuwe gebouw wordt verdeeld in verschillende functionele zones, waaronder een gemeenschappelijke ‘huiskamer’ waar een centraal koffiepunt de ontmoetingsplek voor alle gebruikers vormt. Verder worden er nieuwe werkplekken en vergaderruimtes gecreëerd. De gevel wordt geïsoleerd en afgewerkt met Hollands hout, wat het gebouw een duurzame uitstraling geeft en het perfect aansluit bij de natuur en de identiteit van Staatsbosbeheer.

Architectuur en duurzaamheid

Het ontwerp benadrukt eenvoud en helderheid. Door slimme ingrepen en het gebruik van duurzame materialen wordt het gebouw functioneel, maar ook representatief en passend bij de waarden van Staatsbosbeheer. De keuze om de bestaande bebouwing zoveel mogelijk te behouden en de nieuwbouw te beperken, zorgt voor een samenhangend geheel. Het resultaat is een gebouw dat zowel de praktische eisen van het werkproces als de ecologische doelen van Staatsbosbeheer respecteert.

Door het gebruik van Hollands hout, dat niet alleen esthetisch aantrekkelijk is maar ook duurzaam, krijgt het gebouw een ‘gezonde’ uitstraling. Het ontwerp maakt gebruik van natuurlijke ventilatie en zorgt voor zoveel mogelijk daglicht in de werkruimtes. Dit alles draagt bij aan de duurzaamheid van het gebouw, dat enerzijds de natuur vertegenwoordigt en anderzijds als werkomgeving goed functioneert.

Het nieuwe uitvoeringskantoor van Staatsbosbeheer biedt niet alleen een functionele en efficiënte werkplek, maar versterkt ook de samenwerking tussen de verschillende gebruikers van het terrein. Het ontwerp zorgt voor een evenwichtige ruimte, waarin de diverse functies elkaar aanvullen in plaats van belemmeren. Het gebruik van Hollands hout en de focus op duurzaamheid onderstrepen de waarden van Staatsbosbeheer, terwijl het ensemble als geheel een representatieve uitstraling heeft die zowel hedendaags als tijdloos is. Door de beperking van nieuwbouw en het hergebruik van bestaande structuren, blijft het erf zijn landelijke karakter behouden, en ontstaat er een gezond en milieuvriendelijk gebouw dat de gebruikers in staat stelt om hun doelen op het gebied van natuurbeheer, cultuur en recreatie te verwezenlijken.