Tuintjederij

Het heft in eigen hand nemen, dat deden de bewoners van Krewerd in 2018. Hoognodig, want vijftig woningen in het dorp bleken versterkt te moeten worden als gevolg van de aardbevingsproblematiek. Er werd een collectieve aanpak gekozen, op basis van een zelf opgestelde dorpsvisie.

Binnen het programma ‘Aardgasvrije Wijken’ werd Krewerd aangewezen als proeftuin. Om iedereen gelijkwaardig mee te laten doen in de aanpak werd de Dorpscoöperatie Krewerd opgericht. Architect Fons Verheijen nam de rol van Dorpsbouwmeester op zich.

Inschatting was dat er vier huizen nodig zouden zijn om iedereen om beurten te kunnen huisvesten, terwijl de versterking van de eigen woning vorm kreeg. Dat moesten wel volwaardige goed ontworpen woningen worden, geen geijkte noodwoningen. In het achterhoofd speelde het idee om na afloop van de gehele versterking de woningen permanent te maken; een extra reden om ze tot een waardig onderdeel van Krewerd te maken. De Dorpscoöperatie vroeg architect Haiko Meijer van Onix om hiervoor een visie te ontwikkelen.

In het plan borduurde ONIX niet voort op de bestaande lintbebouwing. In plaats daarvan werd een gemeenschappelijke landelijke tuin getekend met daaromheen de woningen: vier volledig houten prefab ‘kapstees’. Ofwel: twee verdiepingen met kap, zoals een kind en woning tekent. Door de vrije plaatsing zijn ze optimaal georiënteerd op de zon en de tuin. Het concept bouwt voort op het zelfvoorzienende karakter van het wonen in het landelijk gebied van Groningen. De gemeenschappelijke tuin(derij) biedt ruimte aan planten, (fruit)bomen, opstallen en een groentetuin. De architectuur en de stedenbouwkundige opzet is een knipoog naar de schuur en het erf. Aan het begin van het erf een is een ‘vier onder één kap’ berging gerealiseerd die de achterliggende geparkeerde auto’s aan het zicht onttrekt.

Bij drie woningen wordt op de verdieping gewoond, onder de kap. Bij de vierde, een ‘kapstee large’ wordt op de begane grond gewoond. De woningen hebben hun private buitenruimte direct bij de voordeur. Een hekje van 75cm hoogte scheidt het private met het collectieve. Doordat er bij drie van de vier woningen op de verdieping wordt gewoond kan de collectieve ruimte tot twee meter vanaf het huis in gebruik worden genomen zonder de privacy te hinderen.

De woningen hebben een compacte voetafdruk, zijn volledig van hout, voldoen aan het bouwbesluit voor permanent wonen maar kunnen ook weer worden verplaatst. Ze zijn licht, in de breedte en diepte uitbreidbaar, vrijstaand en bieden de mogelijkheid op de verdieping onder de kap te wonen.